Apelacja w sprawie cywilnej
Czym jest apelacja?
Apelacja jest podstawowym środkiem odwoławczym, który przysługuje od orzeczenia sądu pierwszej instancji. Apelacja służy zatem zaskarżaniu orzeczeń sądu o charakterze merytorycznym, tj. rozstrzygających o istocie sprawy. Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Tak więc, jeżeli wyrok zapadnie w sądzie rejonowym apelację rozpoznaje - sąd okręgowy, a jeżeli w sądzie okręgowym, jako sądzie pierwszej instancji - sąd apelacyjny.
Co należy zrobić aby wnieść apelację?
1) Należy w terminie 7 dni od dnia wydania przez Sąd wyroku wnieść do tego sądu wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku.
Przykład: Jeżeli wyrok został wydany na rozprawie w dniu 31.07.2017 r., to termin na wniesienie ww. wniosku minie 07.08.2017 r. wraz z upływem 23:59 (choć dzienniki podawcze w sądach są zwykle czynne do godz. 15, czasami 18, a placówki Poczty Polskiej do godziny 22. Nie odkładaj więc tego na ostatnią chwilę, gdyż od tego może zależeć Twoja dalsza sytuacja faktyczna i prawna)
PAMIĘTAJ -> Jeżeli nie miałeś pełnomocnika lub nie było Cie na rozprawie, zawsze możesz zadzwonić do Biura Obsługi Interesanta danego sądu i tam uzyskać informację czy w sprawie zapadł wyrok;
2) Od momentu kiedy zostanie Ci doręczony wyrok wraz z uzasadnieniem, masz 2 tygodnie na wniesienie od niego apelacji, jeżeli nie jest dla Ciebie satysfakcjonujący. Termin 2 tygodni, podobnie jak we wniosku o uzasadnienie wyroku liczy się od dnia następnego. Termin do wniesienia apelacji jest terminem ustawowym, nie może być w związku z tym przedłużany ani skracany; strona, która mu uchybiła, może natomiast domagać się jego przywrócenia, w stosownym wniosku.
Gdzie wnosi się apelację?
Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, istotne jest jednak to, że odbywa się to za pośrednictwem Sądu, który wydał wyrok.
Przykład:
Sąd Okręgowy w Poznaniu
Wydział II Cywilny Odwoławczy
al. Marcinkowskiego 32, 61-729 Poznań,
za pośrednictwem
Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto
Wydział I Cywilny
ul. Młyńska 1a, 61-729 Poznań.
UWAGA -> Jeżeli wysyłasz apelację pocztą, to najlepiej zrób to listem poleconym, by mieć potwierdzenie jej nadania, natomiast jeżeli apelację składasz w biurze podawczym Sądu, to powinieneś mieć kopię, na której zostanie przybita pieczątka z datą wniesienia apelacji.
Jakie są wymagania apelacji?
Apelacja powinna czynić zadość pewnym wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, powinna więc zawierać:
1) Oznaczenie sądu, do którego jest skierowana, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników (jeżeli są).
2) Oznaczenie rodzaju pisma.
3) Osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności.
4) Oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części.
5) Zwięzłe przedstawienie zarzutów.
6) Uzasadnienie zarzutów.
7) Powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później.
8) Wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.
9) Podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
10) Wymienienie załączników.
11) Ponadto w sprawach o prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia.
Istotne jest wskazanie w czy zaskarża się wyrok w całości czy w części, a jeżeli w części to w zakresie jakich punktów. Ponadto istotne jest przedstawienie zarzutów i ich odpowiednie uzasadnienie, zatem wytknięcie sądowi błędów (zarówno formalnych jak i merytorycznych), które popełni przy wydawaniu wyroku. Jest to ważne, ponieważ sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.
ZAPAMIĘTAJ -> W apelacji de facto nie polemizujesz już ze stroną przeciwną, jednak z tym co orzekł w sprawie sąd. Dlatego tak istotne jest posiadanie pisemnego uzasadnienia wyroku.
Czy wniesienie apelacji kosztuje?
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 2) ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłacie podlegają w szczególności następujące pisma: apelacja i zażalenie. Jednak w jakiej wysokości? Odpowiem tak, jak mawiają prawnicy - to zależy.
Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5 000 złotych.
Istnieje jeszcze jednak m.in. opłata stosunkowa, którą pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. Ponadto występuje jeszcze opłata podstawowa i tymczasowa.
Co dalej?
1) Sąd pierwszej instancji doręcza stronie przeciwnej apelację. Strona przeciwna może w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia apelacji wnieść odpowiedź na apelację wprost do sądu drugiej instancji.
2) Gdy strona przeciwna wniesie odpowiedź na apelację, warto jeszcze na to odpisać i wnieść "odpowiedź na odpowiedź na apelację", jednak sąd nie ma obowiązku przyjąć takiego pisma.
2) Po doręczeniu apelacji stronie przeciwnej sąd pierwszej instancji przedstawia niezwłocznie akta sprawy sądowi drugiej instancji.
3) Jeżeli sąd drugiej instancji dostrzeże braki, do których usunięcia strona nie była wezwana, zażąda ich usunięcia. W razie nieusunięcia braków w wyznaczonym terminie apelacja ulega odrzuceniu.
4) Co do zasady, sąd drugiej instancji wyznacza rozprawę. Rozprawa przed sądem drugiej instancji odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron.
Sąd drugiej instancji oddala apelację, jeżeli jest ona bezzasadna.
5) W razie uwzględnienia apelacji sąd drugiej instancji zmienia zaskarżony wyrok i orzeka co do istoty sprawy.
6) W razie stwierdzenia nieważności postępowania sąd drugiej instancji uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
7) Istnieje jednak tez możliwość, że sąd drugiej instancji uchyli zaskarżony wyrok i przekaże sprawę do ponownego rozpoznania (jednak tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości)
W wypadku uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie.
